De Mijnstreek is toe aan de volgende stap

Verder bouwen aan zorg en gezondheid

De oogst van bijna tien jaar hard en doelgericht (samen)werken, vallen, opstaan en doorzetten is behoorlijk. Robuust-programmamanager Michèle van den Bragt vertelt er vlak voor haar afscheid bij Robuust trots en enthousiast over. “Een aantal mooie programma’s en projecten waarin 0e, 1e, 2e en 3e-lijn integraal samenwerken. Een groeiend netwerk van partners in medisch, sociaal en maatschappelijk domein, overheden en verzekeraars. En sinds twee jaar een stevig programmabureau waarmee we samenwerking in de Mijnstreek faciliteren en organiseren. Het gaat er vanaf nu om meer impact te maken. Daarvoor is het nodig de organisatie van de samenwerking structureel in te richten en deze consequent uit te voeren. Dat is de volgende stap.”

De uitdaging voor alle partijen was van begin af aan duidelijk. In de Mijnstreek zijn mensen minder gezond dan in de rest van Nederland en is de zorg vergeleken met andere regio’s het duurst. De gezamenlijke ambitie van (zorg)partijen om die trend te doorbreken is groot. Dat blijkt onder meer uit de lessen van zeven jaar samenwerken en de programmatische begeleiding die Robuust heeft opgetekend en samengevat in De geleerde lessen uit de Mijnstreek . “Partijen voelen vanaf het begin een gedeelde urgentie om de enorme problemen die er zijn samen aan te pakken. Het kan ook alleen maar samen. Dat is voor iedereen duidelijk.”

Uitgangspunten en opdracht

Die gezamenlijkheid blijkt onder meer uit de gekozen uitgangspunten voor alle projecten: de burger/patiënt en Positieve Gezondheid centraal, de ‘juiste zorg op de juiste plek’, Integrated care en ‘zo thuis mogelijk’. Het meerjarig contract dat CZ afsloot met het Zuyderland ziekenhuis en zeventig huisartsen in Oostelijk Zuid-Limburg is een mooi voorbeeld om - waar mogelijk - de zorg uit het ziekenhuis te houden en met een grotere rol voor 1e lijnszorg mensen langer thuis te laten wonen. Zo werken we ook aan de Quadrupple Aim doelen: verbeteren van de gezondheid van de inwoners van de Mijnstreek, verbeteren van de kwaliteit van zorg, de zorgkosten verlagen én de tevredenheid van zorgmedewerkers verhogen. Michèle: “Het is een complex geheel. Alles hangt met alles samen. Hoe precies, dat leren we gaandeweg. Ik ben echt trots op de tastbare resultaten die we tot nu toe hebben bereikt.” Ze denkt dan bijvoorbeeld aan:

• Pluspunt Medisch Centrum: anderhalvelijns-voorziening (one-stop-shop) voor verplaatste medische specialistische zorg onder leiding van de huisarts;
• Pluspraktijken huisarts: efficiënte zorg dankzij intervisie en data-analyse, integrale zorg in de wijk onder regie van de huisarts;
• HealthyLIFE: een Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) voor mensen met overgewicht en obesitas die inmiddels in de basisverzekering is opgenomen;
• MIJN-Streek formularium: eenduidig voorschrijven en uitgeven van medicijnen door alle huisartsen, specialisten en apothekers;
• Regionaal Zorgpunt: een ‘verkeerstoren’ voor de verdeling van zorgbedden in de Oostelijke Mijnstreek;
• Coronacentrum Urmond: coronatestcentrum voor huisartsen en beddenhotel.
• Mijnstreek Inspiratie Platform (MIP): voor meer samenhang in de diverse coalities. Ontmoetingsplaats voor bestuurders, managers, projectleiders en professionals in de Mijnstreek.

Vooruit willen

Michèle schets helder welke hobbels er door alle partijen in de Mijnstreek te nemen zijn om samen stappen te zetten. “Het optimale resultaat voor een project is niet het maximale resultaat voor de individuele  organisaties. Als individuele organisatie moet je altijd iets laten of inleveren voor het grotere geheel. Daar ontkomt niemand aan. Bestuurders snappen en accepteren dat steeds meer. Iedereen heeft een stukje van de complexe puzzel in handen. Die kunnen we alleen samen leggen. Het kost tijd om elkaar te leren kennen, begrijpen en vertrouwen. In dit proces hebben we de afgelopen jaren veel geïnvesteerd met elkaar. Het gaat altijd om vrijwilligheid, commitment en intrinsieke motivatie. De samenwerking is niet af te dwingen, want niemand is de baas. Daarom hebben we steeds geïnvesteerd in degenen die vooruit willen, in de coalition of the willing.”

Complexe samenhang

“Zo gezegd: wat de samenwerking en veranderingen ook complex maken is de samenhang van alles. We willen een integraal effect. Nu we met het zogenoemde zes-knoppen-model van integrated care werken hebben we veel beter zicht op alle aspecten die van invloed zijn op het gewenste succes en resultaat van een verandering. De benodigde financiële prikkel die we bij de opzet van het Pluspunt medisch centrum bijvoorbeeld nog over het hoofd zagen, is succesvol meegenomen in het project MIJN-Streek formularium. Artsen worden beloond als ze volgens het formularium voorschrijven.”

Voordoen, samendoen, zelf doen

Even terug naar de Pluspraktijk. De Pluspraktijk begon in 2015 als een pilot bij veertien huisartsenpraktijken in Oostelijk Zuid-Limburg. “Het is een mooi voorbeeld van hoe we steeds beginnen met een kleine pilot die we bij bewezen succes opschalen naar een logisch en behapbaar niveau en dan breder uitrollen. Vanuit Robuust werken we steeds in drie stappen: voordoen, samendoen, zelf doen. Door het goede voorbeeld te geven verleiden we andere spelers voor ‘de volgende ronde’. Stap voor stap. Dat vraagt om geduld, doorzettingsvermogen en blijven geloven in de doelen.” Zie hier het resultaat: per 1 januari 2021 werken alle zeventig huisartsen in de Mijnstreek vanuit een Pluspraktijk. En de ontwikkeling gaat verder in de samenwerking met onder meer het sociaal domein en gemeenten als onderdeel van een integrale wijkaanpak (IWA) in de Mijnstreek.”

De volgende stap

“Die uitbreiding van samenwerking met nieuwe partijen is voor mij een mooi voorbeeld van ‘de volgende stap. Buiten de huidige schotten kijken is nodig om meer impact te creëren. Dat gebeurt bijvoorbeeld al in de contacten met GGD, GGZ, politie en woningbouwcorporaties. Ik hoop oprecht dat het Mijnstreek Inspiratie Platform (MIP) veel meer status en cachet gaat krijgen voor de bestuurders in de regio, zowel in sociaal domein, welzijn als medisch. Je ontmoet er mensen met visie en ambitie, doet er nieuwe inzichten op en raakt betrokken bij innovaties. Vanuit die verbinding en het opgebouwde vertrouwen is het nu tijd ook de organisatie van de samenwerking te consolideren. Die rust nu nog te veel op welwillendheid en improvisatie. Ook hier is een volgende stap  nodig. Dan vraagt van bestuurders dat ze nog wel wat verder over de brug komen.”

Nieuwe uitdaging

Ook Michèle zelf zet een volgende stap. “Per 1 januari 2022 start ik als programmamanager Sociaaleconomische Structuurverbetering (SES) bij de stadsregio Parkstad. Bij Robuust faciliteerde ik samenwerkingsverbanden gericht op Positieve Gezondheid en de kwaliteit van de gezondheidszorg. Bij Parkstad komen daar onderwijs en arbeidsparticipatie bij. Vanuit die brede benadering verwacht ik nog meer te kunnen bereiken voor de gezondheid van inwoners van de Mijnstreek, mijn geboortestreek, waar mijn hart ligt. Dat is mijn drive.”